support
2013/04/11, 11:16
هاچ بک ها ما را یاد جوانی و سرعت و ویراژ می اندازند، اما در حقیقت هدف اصلی عرضه یک خودروی هاچ بک، تحقق سه ایده به صورت همزمان بوده است: جمع و جور ساختن خودرو با حذف صندوق، قیمت ارزان تر و در نهایت، نصب درِ پنجم برای دسترسی آسان و سریع به قسمت عقب خودرو.هاچ بک به خودروهایی اطلاق می شود که صندوق عقب آن ها تقریباً حذف شده و درِ صندوق عقب و شیشه عقب خودرو یکی بوده و به صورت عمودی باز می شود.
وقتی این در را به سمت بالا باز می کنید، امکان دسترسی به فضای عقب خودرو فراهم می شود.خوب است بدانید کلمه hatch به معنای نیمه در یا روزنه یا دری است که روزنه ای دارد. تعبیر دیگر از کلمه hatch ، روزنه ای است که جوجه ها موقع سربیرون آوردن از تخم ایجاد می-کنند. حالا احتمالا با فلسفه و علت نامگذاری خودروهای هاچ بک آشنا شده اید.هاچ بک ها اغلب صاحب دو در هستند؛ حتی اگر چهارصندلی داشته باشند، زیرا که اصل جمع و-جور بودن و ارزانی بر سایر اصول تولید این خودروها غالب است. شتاب بالاتر نسبت به خودروهای چهار در یا سدان، یافتن آسان تر جای پارک و پارک کردن سریع تر به دلیل کوتاه تر بودن طول خودرو، تنوع فوق العاده کاربری و دسترسی آسان و سریع به قسمت عقب با وجود درِ پنجم، مزایایی است که هر فرد مجرد یا خانواده دو یا سه نفره ای را به خرید هاچ بک تشویق می-کند.امروزه هاچ بک ها با وجود آن که تقریبا فاقد فضای صندوق عقب هستند، بازار خودرو را قبضه کرده اند. اگر نگاهی به فهرست پرفروش ترین خودروهای دنیا بیندازید، متوجه می شوید که در صدر این فهرست هاچ بک ها هستند. خودروی "گلف" GOLF محصول فولکس واگن VW هاچ بک معروف، با تولید حدود 30 میلیون دستگاه ( از 1974 تا کنون) نمونه مثال زدنی همین موضوع است که در صدر پنج خودروی پرفروش دنیا در تاریخ قرار دارد. گلف با انواع موتورهای 1600 تا 2000 سی سی و حتی بالاتر (تیون شده) در بازار عرضه می شود و در مسابقات مختلف خودرویی هم مقام های خوبی کسب کرده و هنوز می آورد.
نفت گران شد، گلف آمد!
آگهی تلویزیونی معروف گلف، در ابتدای عرضه اش را هنوز خیلی ها به خاطر دارند. این آگهی فردی را نشان می داد که در حال گذر از پیاده رو چشمش به سویی خیره شده و بعد از چند قدم، با یک میله برخورد می کند و به زمین می افتد! این قصه برای افراد دیگری هم تکرار می شود و ناچار عده ای می-آیند و آن میله را با وسایل اسفنجی می-پوشانند تا سروصورت مردم پس از برخورد با آن آسیب نبیند! در نهایت معلوم می شود آن-چه در سوی دیگر خیابان، توجه همه را به خود جلب می کند (که به میله برخورد می کنند) یک دستگاه گلف پارک شده است! جالب این که هنوز هم مضمون این آگهی توسط برخی شرکت ها کپی می شود و آن را برای تبلیغ محصولشان به کار می گیرند. طراح گلف، فرد ایتالیایی به نام "جیوجیارو" بود. آن چه انگیزه طراحی و تولید این اتومبیل جمع و جور و کم مصرف شد، بحران نفت در سال ۱۹۷۳ و افزایش بی سابقه قیمت آن بود. این بحران سبب شد خودروهای پرمصرف بی خریدار بمانند. متقاضیان خودرو پس از بحران نفت به دنبال خودروهایی بودند که جمع و جور و کم مصرف باشند و "گلف" در زمان و مکان درستی ظاهر شد. امروزه گلف در چهار قاره تولید و در سراسر دنیا عرضه می شود. البته این هاچ بک معروف در همه کشورها شکل و شمایل مشابهی ندارد و بسته به نیازها، توقعات، پسند و سطح درآمد مردم هر بازار، تغییراتی در آن داده می شود. در ایران، خودرویی مشابه گلف با نام "گل" GOL عرضه شد که یک هاچ بک موفق بود، اما خیلی زود با وجود آن که لیسانس تولید آن از برزیل اخذ شده بود، به دلیل سخت تر شدن تحریم ها، از بازار خداحافظی کرد. جالب است که این خودرو جذابیت بالایی برای تیونرها دارد و در ایران هم انواع مدل های قدیم و جدید آن به شکل تیون شده توسط تیونرها دست کاری و اسپرت شده است که نمونه های جالبی از آن در نمایشگاه های تیونینگ و خودروهای اسپرت در ایران به نمایش درآمده است.
کورسا، کوچکِ زیبا
"اوپل کورسا"، هاچ بک کوچک و سریع و کم-مصرف، دیگر خودرویی است که برای ایرانی ها از دهه 70 شمسی شناخته شده است. این خودرو در حقیقت، هاچ بک ارزان قیمتی با موتور حدود 1.4 لیتری با پلت فرم "جنرال موتورز" است که در آمریکا با برند "شورولت"، در اروپا با برند "واکسهال" و "اوپل" و در استرالیا با برند "هولدن" عرضه می شود و در بسیاری از بازارها جزو 10 خودروی اول پرفروش است. در واقع جی ام مالک 35 درصد سهام اوپل است. کورسا از 1982 تولید می-شود و تا به حال چهار بار پوست انداخته و فیس لیفت شده اما هنوز اعتبار خود را از دست نداده است. کورسا، هاچ بک کوچک موتور جلو، محور جلو، سه در و پنج در است که با موتورهای یک تا 1.5 لیتری و در رنگ های قرمز و آبی و مشکی عرضه می شود که رنگ هایی جوان پسند است و همچون رقیب کهنه کار خود، گلف، جوان ها برای تیونینگ و اسپرت کردن آن رغبت زیادی داشتند و هنوز هم دارند. آنچه در ایران به کورسا معروف شده مدل های 1994 و 1995 است که هواخواه زیادی داشت و هنوز هم اگر مالک آن بتواند برای خودرویش معاینه فنی بگیرد 4-5 میلیون تومان قیمت دارد! کورسا خودرویی بود سبک و کم مصرف (و البته با ایمنی پایین) که می توانست شتاب خوبی بگیرد و ظاهر اسپرتی هم داشت و همین کافی بود تا جوان های آن روزگار عاشقش باشند!
کوچولوی رنو
"رنو 5 " از دیگر هاچ بک های کوچک معروف دنیا است که چهار دهه پس از تولد، هنوز برای جوان ها جذاب است. روزهایی را به یاد بیاورید که دانشجوها در بسیاری از کشورها به محض ورود به دانشگاه یک رنو 5 از پدر هدیه می گرفتند و یا شرکت کنندگان در مسابقات سرعت با رنو5 توربو جام ها را یکی پس از دیگری از رقبا می ربودند. خودرویی که طراح آن " مایکل بو " قبل از عرضه اش از دنیا رفت، از ژانویه 1972 تا 1996 یک ضرب با کمترین تغییرات در انواع سه در و پنج در تولید شد. برترین خودروی اسپرت دنیا در دهه 80 میلادی، در ایران البته عمرش قدری طولانی تر شد و با نام های "سپند" و "پی.کی" و با تغییرات ظاهری و تقویت موتور تولید می شد تا این که سال 1388برای همیشه از خط تولید پر کشید. گفته می شود 5.5 میلیون دستگاه از این خودرو در بیش از دو دهه تولید شده است.رنو 5 یک هاچ بک کوچک و فشرده بود، ساده و کلاسیک، بدون خطوط پرپیچ و تاب طراحی های آن روزگار و البته کم مصرف و پرکار! رنو5 حتی به بازار آمریکا هم رسوخ کرد در حالی که آمریکایی ها کمتر از این قبیل خودروها سوار می شوند. در آمریکای شمالی به رنو5 "Le Car" می گفتند. "لو کار" موتور 1297 سی سی داشت که 55 اسب بخار قدرت تولید می کرد و یکی از قدرتمندترین نسخه های رنو5 محسوب می شد.کسب مقام ها و نشان های متعدد در رالی های معتبر سراسر جهان که شروع آن به رالی "مونت کارلو" در سال 1977 باز می گردد همگی نشان از قدرت بالا و مانوردهی قابل قبول رنو5 داشتند.هشت تیپ موتور برای نسل اول رنو5 وجود داشت که از 845 تا 1397 سی سی حجم و از 36 تا 160 اسب بخار توان داشتند. نخستین موتور حداکثر سرعت 120 کیلومتر و موتورهای بعدی 135، 140، 151 و 175 کیلومتر در ساعت را برای رنو5 ثبت کردند. موتورهای توربو نیز 185 و 201 کیلومتر در ساعت سرعت داشتند و شتاب صفر تا 100 9 / 6 تا 1 / 9 ثانیه را ثبت می کردند. نسل دوم رنو5 از سال 1985 تا 1996 تولید شد. شیشه های برقی و ترمزهای دیسکی در این مدل کار گذاشته شد، اما ساختار آن تغییری نکرد و البته هنوز آلایندگی بالایی داشت! در نسل دوم، وانت کوچولوی رنو5 هم ساخته شد. رنو5 پس از 24 سال تولید پایان یافت.اکنون "رنو کلیو"Clio را می توان نواده رنو دانست.
پنج درهای ایرانی
پیکان پنج در، یا "استیشن"، نخستین حضور یک پنج درِ پرطرفدار در ایران بود که مدل سدان آن قبلا دل ها را به چنگ آورده بود. در واقع از سال 1346 تا 1355 حدود 46 هزار دستگاه پیکان در انواع کار، دولوکس، جوانان و استیشن ساخته شده بود. اما تولید پیکان استیشن در سال 1359متوقف شد.پیکان استیشن برای خانواده های پرجمعیت ایرانی که مایل بودند دسته جمعی و با کلی وسیله به مسافرت یا پیک نیک بروند، انتخابی کم نظیر بود. این تجربه را سایپا بعدها با تولید پراید سفری در سال 78 امتحان کرد و گرچه استقبال خوبی از این پنج در شد، اما آن را ادامه نداد و پراید "لیفت بک" یا " 141" را طراحی و عرضه کرد. این یکی تا همین امروز جزو انتخاب های خانواده های ایرانی بوده، زیرا که تا پیش از گرانی نرخ ارز، تنها پنج درِ زیر10 میلیون تومان بود.ایران خودرو دوباره در سال 78 مدل "استیشن پژو 405" را در تیراژ پایین به بازار عرضه کرد که این مدل نیز با اقبال خوبی مواجه شد اما خیلی زود و در سال 1385 به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن بازار پژو 405، آن را از خط تولید خارج کرد. البته ایران خودرو "سمند پنج در" را هم ساخت ولی هرگز آن را در بازار عرضه نکرد.پلت فرم مشترک یا" تندر 90" فرصت دیگری برای ایران خودرو فراهم کرد تا این بار "استیشن تندر90" را تولید و عرضه کند که بنا به دلایلی نامشخص و احتمالا به دلیل شدت گرفتن تحریم های بین المللی و عدم همکاری رنو، موفق به تولید این خودرو در تیراژ وسیع نشد. در بین خودروهای پنج در ایرانی، استیشن ها چندان تولید و عرضه نشده اند، اما لیفت بک-ها زیاد عرضه شده و پرطرفدار شده اند. از جمله "زانتیا"، "پروتون ویرا" ، "پروتون" Gen2 و "اوپل آسترا." در دنیا، خودروسازان برای عرضه خودروهای پنج در، قدری ممسک هستند و این مدل را روی هر سدانی عرضه نمی کنند. لیکن استقبال از پنج درها در بین خانواده های ایرانی اعم از هاچ بک ها (همچون پراید و 206) لیفت بک ها و استیشن ها به گونه ای است که نشان می دهد فضا برای ورود خودروهای مشابه مساعد و بلکه تشنه است و خودروسازان برای این سگمنت بازار می توانند محصولات جدید عرضه کنند و نسبت به استقبال بازار مطمئن باشند. همان طور که این اتفاق برای پنج درهایی که گفتیم رخ داد و هرگز روی زمین نماندند!
نبرد هاچ بک ها در ایران
بدون هیچ تردیدی امروز هاچ بک ها در بازار خودروی ایران حرف اول و آخر را می زنند. گستره رقابت هاچ بک ها در ایران از کلاس B ارزان قیمت به کلاس C گران قیمت هم کشیده شده و شاهد آن هستیم که حتی تعداد خودروهای هاچ بک جدیدی که وارد بازار می شوند از سدان ها پیشی گرفته است. در بازار هاچ بک ها تنوع قیمت، تنوع موتور، تنوع اندازه و تنوع امکانات به وفور یافت می شود و برای هر سلیقه و هر کلاسی می توان خودروی مناسبی یافت. "پژو 206" قطعا یک هاچ بک کم نظیر در بازار ایران است که موفقیت آن در جهان نیز زبانزد است. حدود شش میلیون دستگاه پژو 206 از سال 1998در دنیا تولید شده و البته نمونه اصلی آن دو در بود ولی نمونه ای که در ایران پا گرفت چهار در بود که بعدها صندوقدار هم شد!طراحی جذاب و گربه ای، هندلینگ مناسب، قیمت مناسب و تنوع تیپ، سبب موفقیت این خودرو شد. موفقیت 206 باعث شد پژو تولید آن را با تغییراتی تحت نام" 206 پلاس" (یا همانi 207 در ایران) ادامه دهد. پراید هاچ بک یا "نسیم"، هم آورد دیگر این بازار، از همان بدو ورودش به ایران با استقبال جوان ها و رالی بازها روبه رو شد و همیشه قیمتی بیش از پراید صندوقدار داشت. هندلینگ و شتاب بهتر نسبت به مدل صندوقدار-(صبا) و قیمت مناسب باعث می شد این خودرو انتخاب اول جوان ها باشد. البته خانواده ها هم به دلیل چهار در بودنش از آن استقبال کردند. سایپا نیز تصمیم گرفت این خودرو را با بهبود پلت فرم و با نام جدید "111" یا "مروارید" دوباره در بازار عرضه کند که هنوز هم جزو پرفروش ترین های بازار ایران است. نسل اول رنو5 هم که از سال 1356 تا 1377 در ایران تولید می شد از جمله موفق ترین هاچ بک های ایران بود. در واقع مدل سه در که در همان سال های اولیه تولید شد از با کیفیت ترین هاچ بک های ایران بود. این خودرو با موتور 950 و 1000 سی سی در ایران تولید شد. در سال 1376 رنو5 با نام "سپند" و داخلی سازی بالا عرضه شد و در دهه 1380مدل دیگری به نام "پی. کی" نیز با شکل و ظاهر رنو5 اسپرت و با موتور 1300 سی سی انژکتوری تا سال 1388عرضه شد و این سال، موعد خداحافظی رنو5 از بازار ایران بود.
تازه واردها
این روزها بازار هاچ بک ها در ایران شاهد حضور تازه واردهای سرسختی است که بیشتر آن ها از سرزمین چشم بادامی ها می آیند.مهم ترین این چشم بادامی ها " 315 "MVM است که توسط "مدیران خودرو" عرضه می شود. نام اصلی این خودرو"fulwin" است که در خودروسازی "چری" چین تولید می شود.ابعاد ام وی ام315 مشابه ابعاد 206 بوده و طراحی آن ایتالیایی است. این خودرو اسیر وضعیت بازار و افزایش سرسام آور نرخ ارز شد و قیمت آن به بالای 30 میلیون تومان پرید وگرنه می توانست بازار هاچ بک ها را یک تنه به هم بریزد!موتور 1500 سی سی چهار سیلندر با قدرت 109 اسب بخار و تجهیزات کامل ایمنی و تعلیق شامل؛ کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، کمربند سه نقطه ای برای سرنشین جلو و عقب، سیستم ترمز ABS+EBD و سیستم ضدسرقت، از جمله امکانات این هاچ بک چینی است."مزدا 2" کوچولوی باکیفیت مزدا که توسط "بهمن موتور" عرضه می شود، هاچ بک دیگری است که آن هم با اندازه و ابعاد کوچک و امکانات مناسبش اگر نرخ ارز ثابت می ماند گل می کرد، لیکن امروز هیچکس حاضر نیست برای یک خودروی هاچ بک در اندازه پراید 62 میلیون تومان پول بدهد!موتور 1500سی سی با 102 اسب قدرت و امکانات ایمنی مناسب مزدا، اگرچه حریف رقبای قدر کلاس B در ایران نیست اما برند ژاپنی مزدا کافی است تا هنوز هم عده ای برای این خودرو هزینه کنند."هیوندای "20i اگرچه زودتر از دو چشم بادامی قبلی وارد این بازار شد، اما قیمت بالای آن باعث شد هیچ گاه نتواند موفقیتی داشته باشد. افزایش سرسام آور نرخ ارز، سبب شد این خودرو هم به جرگه بالای 60 میلیونی ها بپیوندد و از دسترس علاقه مندان به هاچ بک ها دور شود.30i" " برادر بزرگ تر آن هم که بالای 80 میلیون قیمت گرفت و پس از سخت تر شدن تحریم ها دیگر به ایران نیامد، به همین سیاق از بازار فاصله گرفت.
اما چینی ها سابقه مثال زدنی در پر کردن جای رقبا و تنگ تر کردن آن دارند . بنابراین بلافاصله برای این سگمنت خالی، آس رو کردند. "توجوی" محصول شرکت" JAC" چین که جزو 10 خودروساز بزرگ چین محسوب می شود، با همکاری "کرمان موتور" سعی کرد این جای خالی را پر کند. توجوی مدعی است که موتور "میتسوبیشی" دارد، اما قیمت 30 میلیونی آن برای خیلی ها که حاضر نیستند بابت خودروی چینی این همه هزینه بپردازند، سنگین است. این روزها هاچ بک های کلاس C هم در بازار ایران رقابت شدیدی دارند و گرد و خاک به پا می کنند. "مزدا 3 جدید" که بالای 100 میلیون تومان قیمت پیدا کرده، مرد اول این بازار است و بانوی "آلفارومئو" یعنی "جولیتا" سعی دارد عرصه را بر این ژاپنی تنگ کند."آلفارومئو جولیتا" جزو خودروهای خانوادگی کوچک بوده و یک پنج در هاچ بک است که موتور 4/1 لیتری توربو روی آن سوار است. این خودرو توانسته از موسسه اروپایی "Euro Encap" پنج ستاره ایمنی را دریافت کند، اما با وجود همه مشخصات عنوان شده نتوانست در ایران شگفتی ساز شود. دلیل آن ، قیمت بالای 120 میلیونی، مصرف بالای سوخت و شتاب نه چندان مناسب بود. البته اگر ایراد نبود جای مناسب در جلوی خودرو برای نصب پلاک را هم ندیده بگیریم!
در این گروه، "مزدا3 هاچ بک" با موتور دو لیتری 147 اسبی و گیربکس پنج سرعته تیپ-ترونیک که می تواند حداکثر سرعت 210 کیلومتر را تجربه کند به علاوه اتاق بزرگ و جادار، با قیمتی حدود 100 میلیون تومان، اولین انتخاب خانواده های ثروتمند است. اکنون، تناسب قیمت، کیفیت و کارآیی، حرف اول را در بازار داغ هاچ بک ایران می زند که کمتر گزینه وارداتی، هر سه این توقعات را یک جا برآورده می کند. برای همین می توان حدس زد که سهم اصلی بازار هاچ بک همچنان در دست "ایران خودرو" و "سایپا" – 206 و پراید111- می ماند. البته ایران خودرو به دلیل عدم همکاری پژو برای ادامه تولید 206 اعلام کرده قصد دارد "رانای هاچ بک" تولید کند و با این خبر، به شایعه جایگزینی رانا به جای 206 رنگ واقعیت بخشیده است. حال باید دید با شرایطی که بین ایران خودرو و پژو پیش آمده، سایپا که تولید تیبای هاچ بک را در برنامه دارد، می تواند این بازار را از دست رقیب خارج کند یا نه؟
http://up.downallfa.com/images/wti4fpomzoc1lw09wlp5.jpg
وقتی این در را به سمت بالا باز می کنید، امکان دسترسی به فضای عقب خودرو فراهم می شود.خوب است بدانید کلمه hatch به معنای نیمه در یا روزنه یا دری است که روزنه ای دارد. تعبیر دیگر از کلمه hatch ، روزنه ای است که جوجه ها موقع سربیرون آوردن از تخم ایجاد می-کنند. حالا احتمالا با فلسفه و علت نامگذاری خودروهای هاچ بک آشنا شده اید.هاچ بک ها اغلب صاحب دو در هستند؛ حتی اگر چهارصندلی داشته باشند، زیرا که اصل جمع و-جور بودن و ارزانی بر سایر اصول تولید این خودروها غالب است. شتاب بالاتر نسبت به خودروهای چهار در یا سدان، یافتن آسان تر جای پارک و پارک کردن سریع تر به دلیل کوتاه تر بودن طول خودرو، تنوع فوق العاده کاربری و دسترسی آسان و سریع به قسمت عقب با وجود درِ پنجم، مزایایی است که هر فرد مجرد یا خانواده دو یا سه نفره ای را به خرید هاچ بک تشویق می-کند.امروزه هاچ بک ها با وجود آن که تقریبا فاقد فضای صندوق عقب هستند، بازار خودرو را قبضه کرده اند. اگر نگاهی به فهرست پرفروش ترین خودروهای دنیا بیندازید، متوجه می شوید که در صدر این فهرست هاچ بک ها هستند. خودروی "گلف" GOLF محصول فولکس واگن VW هاچ بک معروف، با تولید حدود 30 میلیون دستگاه ( از 1974 تا کنون) نمونه مثال زدنی همین موضوع است که در صدر پنج خودروی پرفروش دنیا در تاریخ قرار دارد. گلف با انواع موتورهای 1600 تا 2000 سی سی و حتی بالاتر (تیون شده) در بازار عرضه می شود و در مسابقات مختلف خودرویی هم مقام های خوبی کسب کرده و هنوز می آورد.
نفت گران شد، گلف آمد!
آگهی تلویزیونی معروف گلف، در ابتدای عرضه اش را هنوز خیلی ها به خاطر دارند. این آگهی فردی را نشان می داد که در حال گذر از پیاده رو چشمش به سویی خیره شده و بعد از چند قدم، با یک میله برخورد می کند و به زمین می افتد! این قصه برای افراد دیگری هم تکرار می شود و ناچار عده ای می-آیند و آن میله را با وسایل اسفنجی می-پوشانند تا سروصورت مردم پس از برخورد با آن آسیب نبیند! در نهایت معلوم می شود آن-چه در سوی دیگر خیابان، توجه همه را به خود جلب می کند (که به میله برخورد می کنند) یک دستگاه گلف پارک شده است! جالب این که هنوز هم مضمون این آگهی توسط برخی شرکت ها کپی می شود و آن را برای تبلیغ محصولشان به کار می گیرند. طراح گلف، فرد ایتالیایی به نام "جیوجیارو" بود. آن چه انگیزه طراحی و تولید این اتومبیل جمع و جور و کم مصرف شد، بحران نفت در سال ۱۹۷۳ و افزایش بی سابقه قیمت آن بود. این بحران سبب شد خودروهای پرمصرف بی خریدار بمانند. متقاضیان خودرو پس از بحران نفت به دنبال خودروهایی بودند که جمع و جور و کم مصرف باشند و "گلف" در زمان و مکان درستی ظاهر شد. امروزه گلف در چهار قاره تولید و در سراسر دنیا عرضه می شود. البته این هاچ بک معروف در همه کشورها شکل و شمایل مشابهی ندارد و بسته به نیازها، توقعات، پسند و سطح درآمد مردم هر بازار، تغییراتی در آن داده می شود. در ایران، خودرویی مشابه گلف با نام "گل" GOL عرضه شد که یک هاچ بک موفق بود، اما خیلی زود با وجود آن که لیسانس تولید آن از برزیل اخذ شده بود، به دلیل سخت تر شدن تحریم ها، از بازار خداحافظی کرد. جالب است که این خودرو جذابیت بالایی برای تیونرها دارد و در ایران هم انواع مدل های قدیم و جدید آن به شکل تیون شده توسط تیونرها دست کاری و اسپرت شده است که نمونه های جالبی از آن در نمایشگاه های تیونینگ و خودروهای اسپرت در ایران به نمایش درآمده است.
کورسا، کوچکِ زیبا
"اوپل کورسا"، هاچ بک کوچک و سریع و کم-مصرف، دیگر خودرویی است که برای ایرانی ها از دهه 70 شمسی شناخته شده است. این خودرو در حقیقت، هاچ بک ارزان قیمتی با موتور حدود 1.4 لیتری با پلت فرم "جنرال موتورز" است که در آمریکا با برند "شورولت"، در اروپا با برند "واکسهال" و "اوپل" و در استرالیا با برند "هولدن" عرضه می شود و در بسیاری از بازارها جزو 10 خودروی اول پرفروش است. در واقع جی ام مالک 35 درصد سهام اوپل است. کورسا از 1982 تولید می-شود و تا به حال چهار بار پوست انداخته و فیس لیفت شده اما هنوز اعتبار خود را از دست نداده است. کورسا، هاچ بک کوچک موتور جلو، محور جلو، سه در و پنج در است که با موتورهای یک تا 1.5 لیتری و در رنگ های قرمز و آبی و مشکی عرضه می شود که رنگ هایی جوان پسند است و همچون رقیب کهنه کار خود، گلف، جوان ها برای تیونینگ و اسپرت کردن آن رغبت زیادی داشتند و هنوز هم دارند. آنچه در ایران به کورسا معروف شده مدل های 1994 و 1995 است که هواخواه زیادی داشت و هنوز هم اگر مالک آن بتواند برای خودرویش معاینه فنی بگیرد 4-5 میلیون تومان قیمت دارد! کورسا خودرویی بود سبک و کم مصرف (و البته با ایمنی پایین) که می توانست شتاب خوبی بگیرد و ظاهر اسپرتی هم داشت و همین کافی بود تا جوان های آن روزگار عاشقش باشند!
کوچولوی رنو
"رنو 5 " از دیگر هاچ بک های کوچک معروف دنیا است که چهار دهه پس از تولد، هنوز برای جوان ها جذاب است. روزهایی را به یاد بیاورید که دانشجوها در بسیاری از کشورها به محض ورود به دانشگاه یک رنو 5 از پدر هدیه می گرفتند و یا شرکت کنندگان در مسابقات سرعت با رنو5 توربو جام ها را یکی پس از دیگری از رقبا می ربودند. خودرویی که طراح آن " مایکل بو " قبل از عرضه اش از دنیا رفت، از ژانویه 1972 تا 1996 یک ضرب با کمترین تغییرات در انواع سه در و پنج در تولید شد. برترین خودروی اسپرت دنیا در دهه 80 میلادی، در ایران البته عمرش قدری طولانی تر شد و با نام های "سپند" و "پی.کی" و با تغییرات ظاهری و تقویت موتور تولید می شد تا این که سال 1388برای همیشه از خط تولید پر کشید. گفته می شود 5.5 میلیون دستگاه از این خودرو در بیش از دو دهه تولید شده است.رنو 5 یک هاچ بک کوچک و فشرده بود، ساده و کلاسیک، بدون خطوط پرپیچ و تاب طراحی های آن روزگار و البته کم مصرف و پرکار! رنو5 حتی به بازار آمریکا هم رسوخ کرد در حالی که آمریکایی ها کمتر از این قبیل خودروها سوار می شوند. در آمریکای شمالی به رنو5 "Le Car" می گفتند. "لو کار" موتور 1297 سی سی داشت که 55 اسب بخار قدرت تولید می کرد و یکی از قدرتمندترین نسخه های رنو5 محسوب می شد.کسب مقام ها و نشان های متعدد در رالی های معتبر سراسر جهان که شروع آن به رالی "مونت کارلو" در سال 1977 باز می گردد همگی نشان از قدرت بالا و مانوردهی قابل قبول رنو5 داشتند.هشت تیپ موتور برای نسل اول رنو5 وجود داشت که از 845 تا 1397 سی سی حجم و از 36 تا 160 اسب بخار توان داشتند. نخستین موتور حداکثر سرعت 120 کیلومتر و موتورهای بعدی 135، 140، 151 و 175 کیلومتر در ساعت را برای رنو5 ثبت کردند. موتورهای توربو نیز 185 و 201 کیلومتر در ساعت سرعت داشتند و شتاب صفر تا 100 9 / 6 تا 1 / 9 ثانیه را ثبت می کردند. نسل دوم رنو5 از سال 1985 تا 1996 تولید شد. شیشه های برقی و ترمزهای دیسکی در این مدل کار گذاشته شد، اما ساختار آن تغییری نکرد و البته هنوز آلایندگی بالایی داشت! در نسل دوم، وانت کوچولوی رنو5 هم ساخته شد. رنو5 پس از 24 سال تولید پایان یافت.اکنون "رنو کلیو"Clio را می توان نواده رنو دانست.
پنج درهای ایرانی
پیکان پنج در، یا "استیشن"، نخستین حضور یک پنج درِ پرطرفدار در ایران بود که مدل سدان آن قبلا دل ها را به چنگ آورده بود. در واقع از سال 1346 تا 1355 حدود 46 هزار دستگاه پیکان در انواع کار، دولوکس، جوانان و استیشن ساخته شده بود. اما تولید پیکان استیشن در سال 1359متوقف شد.پیکان استیشن برای خانواده های پرجمعیت ایرانی که مایل بودند دسته جمعی و با کلی وسیله به مسافرت یا پیک نیک بروند، انتخابی کم نظیر بود. این تجربه را سایپا بعدها با تولید پراید سفری در سال 78 امتحان کرد و گرچه استقبال خوبی از این پنج در شد، اما آن را ادامه نداد و پراید "لیفت بک" یا " 141" را طراحی و عرضه کرد. این یکی تا همین امروز جزو انتخاب های خانواده های ایرانی بوده، زیرا که تا پیش از گرانی نرخ ارز، تنها پنج درِ زیر10 میلیون تومان بود.ایران خودرو دوباره در سال 78 مدل "استیشن پژو 405" را در تیراژ پایین به بازار عرضه کرد که این مدل نیز با اقبال خوبی مواجه شد اما خیلی زود و در سال 1385 به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن بازار پژو 405، آن را از خط تولید خارج کرد. البته ایران خودرو "سمند پنج در" را هم ساخت ولی هرگز آن را در بازار عرضه نکرد.پلت فرم مشترک یا" تندر 90" فرصت دیگری برای ایران خودرو فراهم کرد تا این بار "استیشن تندر90" را تولید و عرضه کند که بنا به دلایلی نامشخص و احتمالا به دلیل شدت گرفتن تحریم های بین المللی و عدم همکاری رنو، موفق به تولید این خودرو در تیراژ وسیع نشد. در بین خودروهای پنج در ایرانی، استیشن ها چندان تولید و عرضه نشده اند، اما لیفت بک-ها زیاد عرضه شده و پرطرفدار شده اند. از جمله "زانتیا"، "پروتون ویرا" ، "پروتون" Gen2 و "اوپل آسترا." در دنیا، خودروسازان برای عرضه خودروهای پنج در، قدری ممسک هستند و این مدل را روی هر سدانی عرضه نمی کنند. لیکن استقبال از پنج درها در بین خانواده های ایرانی اعم از هاچ بک ها (همچون پراید و 206) لیفت بک ها و استیشن ها به گونه ای است که نشان می دهد فضا برای ورود خودروهای مشابه مساعد و بلکه تشنه است و خودروسازان برای این سگمنت بازار می توانند محصولات جدید عرضه کنند و نسبت به استقبال بازار مطمئن باشند. همان طور که این اتفاق برای پنج درهایی که گفتیم رخ داد و هرگز روی زمین نماندند!
نبرد هاچ بک ها در ایران
بدون هیچ تردیدی امروز هاچ بک ها در بازار خودروی ایران حرف اول و آخر را می زنند. گستره رقابت هاچ بک ها در ایران از کلاس B ارزان قیمت به کلاس C گران قیمت هم کشیده شده و شاهد آن هستیم که حتی تعداد خودروهای هاچ بک جدیدی که وارد بازار می شوند از سدان ها پیشی گرفته است. در بازار هاچ بک ها تنوع قیمت، تنوع موتور، تنوع اندازه و تنوع امکانات به وفور یافت می شود و برای هر سلیقه و هر کلاسی می توان خودروی مناسبی یافت. "پژو 206" قطعا یک هاچ بک کم نظیر در بازار ایران است که موفقیت آن در جهان نیز زبانزد است. حدود شش میلیون دستگاه پژو 206 از سال 1998در دنیا تولید شده و البته نمونه اصلی آن دو در بود ولی نمونه ای که در ایران پا گرفت چهار در بود که بعدها صندوقدار هم شد!طراحی جذاب و گربه ای، هندلینگ مناسب، قیمت مناسب و تنوع تیپ، سبب موفقیت این خودرو شد. موفقیت 206 باعث شد پژو تولید آن را با تغییراتی تحت نام" 206 پلاس" (یا همانi 207 در ایران) ادامه دهد. پراید هاچ بک یا "نسیم"، هم آورد دیگر این بازار، از همان بدو ورودش به ایران با استقبال جوان ها و رالی بازها روبه رو شد و همیشه قیمتی بیش از پراید صندوقدار داشت. هندلینگ و شتاب بهتر نسبت به مدل صندوقدار-(صبا) و قیمت مناسب باعث می شد این خودرو انتخاب اول جوان ها باشد. البته خانواده ها هم به دلیل چهار در بودنش از آن استقبال کردند. سایپا نیز تصمیم گرفت این خودرو را با بهبود پلت فرم و با نام جدید "111" یا "مروارید" دوباره در بازار عرضه کند که هنوز هم جزو پرفروش ترین های بازار ایران است. نسل اول رنو5 هم که از سال 1356 تا 1377 در ایران تولید می شد از جمله موفق ترین هاچ بک های ایران بود. در واقع مدل سه در که در همان سال های اولیه تولید شد از با کیفیت ترین هاچ بک های ایران بود. این خودرو با موتور 950 و 1000 سی سی در ایران تولید شد. در سال 1376 رنو5 با نام "سپند" و داخلی سازی بالا عرضه شد و در دهه 1380مدل دیگری به نام "پی. کی" نیز با شکل و ظاهر رنو5 اسپرت و با موتور 1300 سی سی انژکتوری تا سال 1388عرضه شد و این سال، موعد خداحافظی رنو5 از بازار ایران بود.
تازه واردها
این روزها بازار هاچ بک ها در ایران شاهد حضور تازه واردهای سرسختی است که بیشتر آن ها از سرزمین چشم بادامی ها می آیند.مهم ترین این چشم بادامی ها " 315 "MVM است که توسط "مدیران خودرو" عرضه می شود. نام اصلی این خودرو"fulwin" است که در خودروسازی "چری" چین تولید می شود.ابعاد ام وی ام315 مشابه ابعاد 206 بوده و طراحی آن ایتالیایی است. این خودرو اسیر وضعیت بازار و افزایش سرسام آور نرخ ارز شد و قیمت آن به بالای 30 میلیون تومان پرید وگرنه می توانست بازار هاچ بک ها را یک تنه به هم بریزد!موتور 1500 سی سی چهار سیلندر با قدرت 109 اسب بخار و تجهیزات کامل ایمنی و تعلیق شامل؛ کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، کمربند سه نقطه ای برای سرنشین جلو و عقب، سیستم ترمز ABS+EBD و سیستم ضدسرقت، از جمله امکانات این هاچ بک چینی است."مزدا 2" کوچولوی باکیفیت مزدا که توسط "بهمن موتور" عرضه می شود، هاچ بک دیگری است که آن هم با اندازه و ابعاد کوچک و امکانات مناسبش اگر نرخ ارز ثابت می ماند گل می کرد، لیکن امروز هیچکس حاضر نیست برای یک خودروی هاچ بک در اندازه پراید 62 میلیون تومان پول بدهد!موتور 1500سی سی با 102 اسب قدرت و امکانات ایمنی مناسب مزدا، اگرچه حریف رقبای قدر کلاس B در ایران نیست اما برند ژاپنی مزدا کافی است تا هنوز هم عده ای برای این خودرو هزینه کنند."هیوندای "20i اگرچه زودتر از دو چشم بادامی قبلی وارد این بازار شد، اما قیمت بالای آن باعث شد هیچ گاه نتواند موفقیتی داشته باشد. افزایش سرسام آور نرخ ارز، سبب شد این خودرو هم به جرگه بالای 60 میلیونی ها بپیوندد و از دسترس علاقه مندان به هاچ بک ها دور شود.30i" " برادر بزرگ تر آن هم که بالای 80 میلیون قیمت گرفت و پس از سخت تر شدن تحریم ها دیگر به ایران نیامد، به همین سیاق از بازار فاصله گرفت.
اما چینی ها سابقه مثال زدنی در پر کردن جای رقبا و تنگ تر کردن آن دارند . بنابراین بلافاصله برای این سگمنت خالی، آس رو کردند. "توجوی" محصول شرکت" JAC" چین که جزو 10 خودروساز بزرگ چین محسوب می شود، با همکاری "کرمان موتور" سعی کرد این جای خالی را پر کند. توجوی مدعی است که موتور "میتسوبیشی" دارد، اما قیمت 30 میلیونی آن برای خیلی ها که حاضر نیستند بابت خودروی چینی این همه هزینه بپردازند، سنگین است. این روزها هاچ بک های کلاس C هم در بازار ایران رقابت شدیدی دارند و گرد و خاک به پا می کنند. "مزدا 3 جدید" که بالای 100 میلیون تومان قیمت پیدا کرده، مرد اول این بازار است و بانوی "آلفارومئو" یعنی "جولیتا" سعی دارد عرصه را بر این ژاپنی تنگ کند."آلفارومئو جولیتا" جزو خودروهای خانوادگی کوچک بوده و یک پنج در هاچ بک است که موتور 4/1 لیتری توربو روی آن سوار است. این خودرو توانسته از موسسه اروپایی "Euro Encap" پنج ستاره ایمنی را دریافت کند، اما با وجود همه مشخصات عنوان شده نتوانست در ایران شگفتی ساز شود. دلیل آن ، قیمت بالای 120 میلیونی، مصرف بالای سوخت و شتاب نه چندان مناسب بود. البته اگر ایراد نبود جای مناسب در جلوی خودرو برای نصب پلاک را هم ندیده بگیریم!
در این گروه، "مزدا3 هاچ بک" با موتور دو لیتری 147 اسبی و گیربکس پنج سرعته تیپ-ترونیک که می تواند حداکثر سرعت 210 کیلومتر را تجربه کند به علاوه اتاق بزرگ و جادار، با قیمتی حدود 100 میلیون تومان، اولین انتخاب خانواده های ثروتمند است. اکنون، تناسب قیمت، کیفیت و کارآیی، حرف اول را در بازار داغ هاچ بک ایران می زند که کمتر گزینه وارداتی، هر سه این توقعات را یک جا برآورده می کند. برای همین می توان حدس زد که سهم اصلی بازار هاچ بک همچنان در دست "ایران خودرو" و "سایپا" – 206 و پراید111- می ماند. البته ایران خودرو به دلیل عدم همکاری پژو برای ادامه تولید 206 اعلام کرده قصد دارد "رانای هاچ بک" تولید کند و با این خبر، به شایعه جایگزینی رانا به جای 206 رنگ واقعیت بخشیده است. حال باید دید با شرایطی که بین ایران خودرو و پژو پیش آمده، سایپا که تولید تیبای هاچ بک را در برنامه دارد، می تواند این بازار را از دست رقیب خارج کند یا نه؟
http://up.downallfa.com/images/wti4fpomzoc1lw09wlp5.jpg